توانمندی «تعارضگریز» یا Harmony یکی از نقاط قوت مهمی است که در شخصیت افراد خود را بهوضوح نشان میدهد. کسانی که این توانمندی را دارند، بهجای افتادن در کشمکشهای بیپایان، به دنبال یافتن نقاط مشترک و ایجاد تفاهم هستند. آنها باور دارند انرژی و وقت ارزشمندتر از آن است که در بحثهای بیحاصل هدر برود، بنابراین ترجیح میدهند اختلافها را کاهش دهند و مسیرهای همراستا را برجسته کنند.
افراد دارای Harmony معمولاً شنوندگان خوبیاند و میتوانند میان دیدگاههای متفاوت، پلی از درک و همکاری بسازند. در محیط کار، نقش آنها در آرام کردن تنشها و ایجاد فضایی امن برای گفتگو بسیار حیاتی است. چنین فضایی به افراد اجازه میدهد با آرامش بیشتری ایدههای خود را بیان کنند و در نتیجه، تیم به انسجام بیشتری دست یابد. البته Harmony به معنای نادیده گرفتن مشکلات یا فرار از واقعیت نیست؛ بلکه تأکید بر این دارد که راهحلها در گفتوگوی سازنده و احترام متقابل یافت میشوند. این توانمندی در جهان امروز که پر از تفاوتهای فکری و فرهنگی است، نقشی کلیدی در برقراری ارتباط مؤثر و پیشبرد اهداف جمعی ایفا میکند.
توانمندی تعارض گریز (Harmony) در یک نگاه
اگر نیرویی توانمندی تعارض گریز داشته باشد، خاطرهای در ذهن ندارید که این نیرو با حرف یا رفتار خود، شما را ناراحت کرده باشد. این نیروها همراهی را بر رقابت، موافقیت را بر جر و بحث و آرامش را بر تنش ترجیح میدهند.
توضیح تفصیلی توانمندی تعارض گریز (Harmony)
1. محیط شغلی آرام و همراه
معمولاً فضای اطراف نیروهای تعارضگریز آرام و بدون درگیری است. این نیروها همواره در تلاش هستند که جوری فعالیت کنند تا هیچ تنش و حتی انتقادی از آنها وجود نداشته باشد. این ویژگی میان نیروهای تعارض گریز و مسئولیت پذیر (Responsibility) به طور مشترک وجود دارد. اما دلیل این تلاش برای هر کدام از نیروها متفاوت است. از سوی دیگر اگر نیروی تعارضگریزی دارای توانمندی مسئولیتپذیر هم باشد، این ویژگی در او دو چندان میشود.
2. به دور از حواشی محیط کار
در محیطهای کاری شلوغ و خصوصاً به همراه نیروهای با توانمندی اجتماعی یا صمیمیتطلب، امکان ایجاد حواشی کاری افزایش مییابد. نیروهای تعارضگریز در چنین محیطهایی کمتر در مواجهه با آسیب هستند، زیرا عواقب چنین حواشی را در نظر دارند و احتمال تعارض را بالا میدانند.
3. صحبت درمورد مسائل کاری و مورد توافق همه
اغلب موضوعات مورد علاقه نیروهای تعارض گریز برای صحبت کردن، مسائل کاری یا موضوعات معمول زندگی مثل وضعیت آب و هوایی است. این نیروها اگر هم درمورد موضوعات شخصی یا حساسی صحبت کنند که احتمال جانبداری وجود داشته باشد، حتماً دقت میکنند که شما با آنها موافق باشید. تأکید بر مشترکات در نیروهای تعارض گریز راهکاری است که باعث ایجاد کمترین تعارض بین فردی میشود.
4. چندان صمیمی نمیشوند
یکی از اصول روابط بین فردی، حد و مرز آن ارتباط است. اگر ارتباطی بسیار نزدیک و صمیمانه باشد، احتمال وجود تعارض و درگیری نیز افزایش مییابد. زیرا با نزدیک شدن افراد و راحتی بیشتر، نقابهای اجتماعی کنار رفته و خود واقعی بیشتر نمایان میشود. نیروهایی که توانمندی تعارض گریز شکوفاشدهای دارند، به بهترین شکل ممکن قادرند تا روابط بین فردی خود را (چه درونسازمانی و چه زندگی شخصی) به بهترین شکل ممکن مدیریت کنند.
5. دخیل نکردن هیجانات در تعارضات و اختلافات
معمولاً نیروهای تعارض گریز افرادی واقعنگر هستند و قلیان احساسات کمتری دارند. به عبارت دیگر در تست شخصیتشناسی نئو دارای نمرات کمتری در زیرمقیاس احساسات هستند. وجود چنین خصوصیتی از بیثباتی عاطفی و رفتارهای تکانشی و فکر نشده جلوگیری میکند.
6. اجتناب از هرگونه جانبداری
احتمال کمی وجود دارد که نیروهای تعارض گریز از جناح سیاسی، دیدگاه فرهنگی، باورهای مذهبی یا هر مسئله اینچنینی دفاع کرده یا خودشان را طرفدار سرسخت آن گروه معرفی کنند. مگر اینکه مطمئن باشند تمام همکاران و افرادی که در آن جمع حضور دارند با انها موافقاند.
7. آرام کردن دو طرف مجادله
این نیروها اگر نمرات بالایی در زیرمقیاسهای برونگرایی داشته باشند، با یافتن حوزههای مشترک و صحبت منطقی با دو سمت نزاع، سعی میکنند تا از ادامه یافتن تنش بین فردی جلوگیری کنند. خصوصاً اگر نیروهای تعارضگریز با شخصیت برونگرا دورههای حل تعارض درونسازمانی دیده باشند، گزینههای بسیار مناسبی برای حل و فصل چنین تنشهایی هستند. این ویژگی در نیروهای با توانمندی همدل (Empathy) نیز وجود دارد.
8. استفاده از مشورتهای دیگران
نیروهای تعارض گریز در کنار نیروهای همدل، پذیراترین افراد نسبت به نظرات دیگران هستند. این نیروها به طور معمول نمرات بالایی در زیرمقیاس تواضع دریافت میکنند و در برابر انتقادها گارد چندانی ندارند. امکان مشورت با دیگران باعث میشود که نیروهای تعارض گریز در کنار نیروهای جمعکننده افراد (includer) ، گزینههای بسیار مناسبی برای کار تیمی باشند.
9. توانایی ارتباط با طرز فکرها و سلایق متنوع
نیروهای تعارض گریز قادرند تا با افراد بسیار متنوع و زیادی کنار بیایند و ارتباط برقرار کنند. این توانمندی بین نیروهای تعارض گریز و نیروهای سازگار (Adaptability) مشترک است. با این فرق که نیروهای تعارض گریز از ارتباط با کارمندان پرتنش و جنگنده آسیب میبینند در حالیکه نیروهای سازگار توانایی خوبی در مدیریت وضعیت روانی خودشان دارند.
10. معمولاً در جلسات سکوت میکنند
نیروهای تعارض گریز بیشتر از دیگر نیروها به حرفهای خود فکر کرده و سپس بیان میکنند. خصوصاً اگر نظری برخلاف نظر جمع داشته باشند، بسیار بعید است که نظر خود را بیان کنند. مگراینکه مسئله بسیار حیاتی باشد یا راهحلی برای رسیدن به توافق داشته باشند.
نقاط کور توانمندی تعارض گریز (Harmony)
1.گذشت پیاپی از حق خویش
بطور کلی، نیروهای تعارض گریز تاوان زیادی برای تعارض گریزی خود در طول زندگی میدهند، مگر اینکه در کنار توانمندی تعارض گریز، توانمندیهای دیگری مانند متکی به خود یا فرمانده داشته باشند که بتواند این تعارض گریزی را تا حد زیادی تلطیف کند. درجایگاه کارفرما، اگر احساس کردید که نیروی تعارض گریز شما در معرض تبعیض یا ظلم قرار گرفته است، پیشنهاد میکنم که به سرعت راهحلی برای این مشکل پیدا کنید تا خشم سرکوب شده در این نیروها جمع نشود.
2. خشم سرکوب شده و رفتار منفعل-پرخاشگرانه (Passive-aggressive)
وجود امکان سوءاستفاده از نیروهای تعارض گریز باعث شده است تا در بسیاری از افراد با این توانمندی، خشم سرکوب شده زیادی جمع شده باشد. اگر همکاران موجود در شرکت نیز چنین رفتار نامناسبی داشته باشند، خشم نیروهای تعارض گریز میتواند به صورت رفتارهای منفعل-پرخاشگرانه بروز پیدا کند. در این صورت یا کیفیت فعالیت کاریشان کاهش پیدا میکند یا با روشهای غیرمستقیم ممکن است دست به تلافی بزنند.
3. اضطراب اجتماعی، افسردگی یا شخصیت اجتنابی
طبق تجربه، وجود اضطراب اجتماعی در افراد، افسردگی یا الگوهای شخصیت اجتنابی منجر به کاهش عزتنفس و اعتمادبنفس شده و این مسئله در تستهای مختلف به سوگیریهایی منجر میشود. نیروهای دارای عزت نفس پایین در تست نئو دارای نمرات بالایی در زیرمقیاسهای افسردگی و تکانشگری، تبعیت و تواضع بوده و نمرات پایینی در زیرمقیاسهای جمعگرایی، هیجان مثبت، قاطعیت و کفایت میگیرند.
خصوصاً درمورد تست توانمندی سنج کلیفتون که براساس رویکرد روانشناسی مثبت گرا است، وجود آسیبهای روانی میتواند به کلی نتایج را تغییر دهد. در نتیجه دو توانمندی تعارض گریز و محتاط باید به خوبی در جلسه مصاحبه مورد بررسی قرار بگیرد که واقعاً به عنوان توانمندی باشد و ناشی از آسیبهای روانی نباشد. در این صورت هیچکدام از ویژگیهای توانمندی تعارض گریز لزوماً اتفاق نمیفتد. همانطور که میدانیم و در مقالات ابتدایی گفتیم، توانمندی ناشی از استعدادی است که با سرمایهگذاری وقت و انرژی پرورش یافته است. توانمندی تعارض گریز نیز باعث ایجاد احساس آرامش و امنیت در محیط کار شود و با کمبود اعتمادبنفس یا قاطعیت پایین ارتباطی ندارد.
4. فرسودگی سریع در مسیر پرتنش
نیروهای تعارض گریز نباید در مشاغل بسیار رقابتی یا پرتنش مانند روابط مشتریان یا فروش قرار بگیرند. همچنین نباید در فرهنگهای سازمانی فعال باشند که به همراه فشار بسیار زیاد است. در نتیجه با نیروهایی که توانمندیهای فرمانده، رقابتطلب، متکیبهخود و عملگرا دارند، باید ارتباط کاری محتاطانهای داشته باشند.
5. فرار از تعارضات مفید و مورد نیاز
باید توجه داشت که تعارض نیز بخشی اجتنابناپذیر از روابط بین فردی است. در بعضی موقعیتها و شرایط، وجود بحث و حتی تعارض منجر به فهم کاستیها و حل مشکلات میشود. از آن سو فرار همیگشی از تعارضات میتواند به دورههای طولانی سوءتفاهم، ناراحتی و دلگیری شود که بر روی بازدهی کاری نیروها اثرگذار است. به عبارتی دیگر، با اینکه نیروهای تعارض گریز دیرتر دچار مشکل و تعارض با دیگران میشوند، اما اگر نیروهای تعارض گریز مهارت حل کردن مسائل را نیاموزند، در بلندمدت به مشکل میخورند.
نمونهای از توانمندی تعارض گریز (Harmony)
«ف. ر.» مدیر تیم فنی: «من در جلسات گزارش هفتگی، از بحث و جدل بیزارم. اما یادگرفتهام که باید اجازه دهم بعضی چیزها مسیر خود را طی کنند و به سرعت جلوی آنها را نگیرم. در اولین دفعاتی که برای اعضای تیم مشغول به صحبت کردن میشدم؛ اگر کسی حرفی نامربوط میزد، سریعاً واکنش نشان میدادم: اوه… چرا چنین چیزی را بیان کردی؟ و سعی میکردم خیلی زود از آن بگذرم. اما اکنون به سادگی سعی میکنم تا نظر بقیه تیم را در مورد آن بدانم، چرا که شاید هر کدام از ما دیدگاههای متفاوتی از یک موضوع واحد داشته باشیم.»
تطبیق نظریه کلیفتون با پنج عامل بزرگ شخصیتی در تست نئو و نیازهای اساسی گلاسر
از دیدگاه نظریه صفات که به وسیلهی تست شخصیتشناسی نئو مورد ارزیابی قرار میگیرد، نیروهای با توانمندی تعارض گریز دارای نمرات بالایی در زیرمقیاسهای تبعیت و تواضع از مقیاس دلپذیر بودن است.
نکته کلیدی: البته که عدهای از افراد که با توانمندی تعارض گریز تشخیص داده شدهاند، نمرات بالایی در زیرمقیاسهای افسردگی، تکانشوری، قاطعیت، هیجان مثبت و کفایت دریافت میکنند. در این صورت احتمال وجود دارد که به طور کلی این توانمندی به اشتباه درمورد این افراد تشخیص داده شده باشد و با توجه به شرایط روحی نامساعد، آزمودنی شرایط انجام تست توانمندیسنج کلیفتون را نداشته باشد. بر اساس نیازهای اساسی گلاسر، توانمندی تعارض گریز با نیاز به بقای بالا میتواند همبستگی مثبتی داشته باشد.
سخن آخر
اگر خودتان فردی تعارض گریز هستید و تمایل دارید تا محیطی آرام و همراه را در شرکت فراهم کنید، وجود توانمندی تعارض گریز کنار دیگر توانمندیها در همکارانتان میتواند شما را به اهدافتان برساند. در نتیجه پیشنهاد میشود که این توانمندی را به عنوان توانمندیهای اولویتدار در جذب و استخدام همه نیروهایتان (مگر نیروهای فروش و روابط عمومی) لحاظ کنید.


